Number di emergensia: 911 Liña di tep di Polis: 9310

The Dutch Caribbean Police Force is receiving increasing reports relating to cybercrime in the Caribbean Netherlands

Fecha publiká:

Kralendijk - Kralendijk - E departamentu di reshèrshi di Kuerpo Polisial Hulanda Karibense (KPCN) tin di haber ku kriminalnan sibernétiko ku ta ataka tantu individual komo negoshi digitalmente i ta kousa daño na nan sistema di kòmpiuter. Vários negoshi i organisashon na Hulanda Karibense den tempu korto a bira víktima di atake sibernétiko di ‘ransomware’*.

E ora ei ‘hacker’ nan ta eksigí sèn for di víktima pa kita lòk for di e sistema i pa kita e vírùs. Por distribuí vírùs di kòmpiuter tantu via kòmpiuter komo telefòn mobil durante kua ta infektá òf lòk e sistemanan. Ta preokupante pasobra organisashonnan grandi, importante i vital manera Banko Sentral di Kòrsou i di Sint Maarten tambe (kasi) a bira víktima di esaki.

 

Entrante aprel 2021 KPCN a lansa un tim sibernétiko spesial ku komo meta pa duna bon sosten e añanan benidero riba tereno di krímen sibernétiko. Pa haña e malechornan tin ora ta resultá di ta difísil pa motibu di posibilidatnan digital mundialmente pa ku e tipo di atakenan aki. Pero sí e tim aki por duna sosten na  dunadó di keho i negoshinan den e proseso pa minimalisá desbentaha. E tim sibernétiko di Kuerpo Polisial Hulanda Karibense ta úniko den e parti Karibense di Reino i di forma aktivo ta buska kolaborashon ku otro kuerpo, organisashon i partner ku por sostené nos den esaki.

 

E periodo benidero, banda di e kasonan di reshèrshi ku ta presentá lo kompartí informashon preventivo tambe ku organisashon i individualnan. Aki por pensa riba vários konseho pa hasi sistema di bo kòmpiuter mas seif i pa minimalisá e chèns di bira víktima.

Si bo a bira víktima di atake sibernétiko menshoná ariba, òf posiblemente tabatin di haber ku otro tipo di krímen sibernétiko, tuma kontakto ku e departamentu di ‘Cybercrime’ di Kuerpo Polisial Hulanda Karibense via number di telefòn 715 8000 òf via meil na cybercrime@politiekpcn.com.

 

-Ransomware: Kriminal sa di tuma ofer kòmpiuter di kompania na diferente manera. Pensa aki riba entre otro habri un anekso maligno di un mensahe di meil, despues di kua ta tuma e kòmpiuter ofer pa ransomware. Ta te despues di pago di un sierto suma di e ransomware, hopi biaha den valuta kripto, por kita e lòk for di e kòmpiuter bèk.

 

-‘Cybercrime’ ta un forma di kriminalidat digital kaminda kriminalnan di internèt ta drenta por ehèmpel bo kòmpiuter, telefòn òf un ret kompletu di un organisashon.  Serka e tipo di kriminalidat aki ICT ta e meta i e medio. E motibunan di kriminalnan di internèt ta varia, pero e impakto generalmente ta enorme.

 

Ta eksistí diferente sorto i midí di kriminal sibernétiko òf asina yamá ‘hacker’: di persona te organisashon di aktivista (por ehèmpel grupo di hacker ‘Anonymous’) te ku gruponan mará na estado. En realidat hopi biaha ta trata di personanan òf kolektivistanan ku ta uza internèt pa protestá i pa mobilisá hende òf pa chantagiá òf parsialmente blèkmeil individual òf kompania ku komo meta gana sèn. Tin diferente sorto di krímen sibernétiko ku kua tantu kompania ku individual por haña nan di haber kuné. Algun variante ta: ‘Cyberstalking’, ‘Phishing’, ‘Malware’, ‘Password cracking’, froude di identidat, ‘Ransomware’ i atake di ‘DdoS’.